In het Zendstation, in de weilanden net buiten Lopikerkapel, verzamelen op dinsdag 18 april VSR-leden zich voor het jaarlijkse Voorjaarsevent over duurzaam en sociaal ondernemen. Een prachtige locatie, daar niet van, maar keynote speaker Alycia Biekram bekijkt deze anders. Zij kon er vanuit Den Haag namelijk niet met het openbaar vervoer komen. Niet duurzaam dus.
‘Duurzaam ondernemen zit in heel kleine dingen’, vertelt Biekram. Zoals de keuze voor een evenementenlocatie. Over haar visie op dit onderwerp later meer. Het neemt namelijk niet weg dat het Zendstation in Lopikerkapel een bijzondere plek is.
Qua stijl doet het denken aan Radio Kootwijk. Beide gebouwen zijn dan ook in het begin van de 20e eeuw gebouwd. Radio Kootwijk werd gebruikt voor communicatie met de overzeese Nederlandse koloniën, terwijl in het Zendstation de Nederlandse Omroep Zender Maatschappij (NOZEMA) in 1939 twee radiozenders begon. Beide zendstations werden tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers bezet en in gebruik genomen. Tot zover de geschiedenisles.
Duurzaam en sociaal
Diane van Dijk, voorzitter van VSR, heet de aanwezigen welkom en verwijst naar het oorspronkelijke doel van het gebouw, namelijk het verspreiden van een boodschap. En dat wil VSR vandaag ook doen: het verspreiden van de boodschap over duurzaam en sociaal ondernemen. Zo zal keynote speaker Alycia Biekram haar visie op duurzaam ondernemen met de VSR-leden delen, en in de tweede helft van de middag vertellen vijf organisaties uit de schoonmaakbranche hoe zij hun duurzaamheidsbeleid in de praktijk brengen.
Lopende onderzoeken
Maar niet voordat Van Dijk eerst nog de lopende VSR-onderzoeken aanstipt, onder andere de onderzoeken naar microplastics bij bedrijfsmatig wassen van microvezeldoeken, het bewaren van bevochtigde microvezeldoekjes, en kruisbesmetting door het vouwen van microvezeldoeken.
Andere actuele onderwerpen binnen VSR zijn, zo vertelt Van Dijk: desinfectie met UVC, de herziening van Vaknieuws Gezond Schoonmaken en het instrument voor het meten van kwaliteitsbeleving. Ten slotte kunnen VSR-leden alvast de volgende activiteiten in de agenda noteren: de Algemene Ledenvergadering en het Hygiëneforum, beide op 17 mei 2023, een webinar in juni (definitieve datum volgt), het VSR-Zomerevent op 6 september 2023 en het VSR-Keurmerkhoudersoverleg en de VSR/SSK-Controleurs- en Inspecteursdag, beide op 3 oktober 2023.
Tot zover de – niet onbelangrijke! – plichtplegingen.
Ad van Poppel benoemd tot erelid van VSR
Het inhoudelijke programma staat op het punt om te beginnen als de voorzitter onverwacht Ad van Poppel vraagt naar voren te komen. Hij wordt benoemd tot Erelid van VSR. Van Poppel had sinds 1997 zitting in het bestuur van VSR en heeft zich al die jaren ingezet voor het professionaliseren van het schoonmaakvak. Naast het bestuurslidmaatschap van VSR, was Van Poppel voorzitter van de Commissie Kwaliteitszorg en was hij betrokken bij de (KMS-) opleidingen van VSR. Van Dijk spreekt hem toe: ‘Het is ongelofelijk wat jij al die jaren voor VSR hebt gedaan. En nu nog steeds. Om dat op papier zetten is onmogelijk, dan ben ik uren aan het praten.’ Wel overhandigt de voorzitter een speciaal beeldje dat symbool staat voor zijn werk voor VSR.
Keynote speaker Alycia Biekram
Alycia Biekram heeft twee passies: facility management en impact maken met duurzaam en sociaal ondernemen. Biekram studeerde elf jaar geleden af en kwam in dienst bij Facilicom via een stage. ‘Het ging toen nog alleen over people, planet en profit, en iets met duurzaam ondernemen. Dat was het. Niemand kon mij echt helpen; ik mocht zelf op ontdekkingstocht.’
Inmiddels werkt Biekram tien jaar bij Facilicom en is zij bij Facilicom Solutions manager Duurzaamheid en Sociale impact. Bij FMN is zij lid van het expertteam Duurzaam en Sociaal. ‘Ik wil de wereld elke dag een stukje duurzamer en socialer maken.’
Kleine doelen
Biekram droomt groot en benadrukt tegelijkertijd dat het helpt om je op kleine te doelen te richten. ‘Iedereen is een schakel. Kijk niet naar de politiek of naar het bedrijf waar je voor werkt, maar wat doe jij als persoon? Wat doe je waardoor het morgen een stukje beter is?’ Zo reist de duurzaamheidsexpert bij voorkeur met het OV (behalve naar Lopikerkapel) en gebruikt zij uitwisbare kaartjes en geen papieren kaartjes als geheugensteuntje tijdens haar presentaties. Wat niet betekent dat zij perfect is, als de intentie maar is om te verbeteren, vindt zij.
Verandering
Volgens Biekram is het tijd voor verandering. ‘Wees daarbij positief, enthousiast en kritisch’, zo roept zij op. ‘We hebben elkaar allemaal nodig. We hebben schoonmaakbedrijven nodig en die hebben toeleveranciers nodig. En we hebben ook de planeet, de natuur en ons sociaal kapitaal, mensen, nodig. We zijn aan het overconsumeren; we halen aardolie uit de grond en stoten CO2 uit. We consumeren zoveel dat we de aarde opconsumeren. Het gevolg is dat grondstoffentekorten ontstaan, mensen ongelukkig zijn, de zeespiegel stijgt. Het RIVM maakt zich zorgen of we in 2030 wel genoeg drinkwater hebben. De vraag is dus: Hoe krijgen we wat we willen zonder de negatieve gevolgen?’
Bekijk het integraal
‘Voor mij zijn er drie thema’s: klimaat, natuur en milieu, en sociaal kapitaal. Binnen die thema’s zoek ik altijd naar onderlinge verbinding. Want je kan iets kiezen wat heel circulair is maar de CO2-voetafdruk kan wel vele malen groter zijn. Bekijk het daarom integraal. Hoe ziet het productieproces eruit? Hoe is het transport georganiseerd? Houdt een product zijn waarde (hoe lang gaat een machine mee)? En ook: kunnen medewerkers rondkomen? Kunnen mensen hun mening uiten? Daag elkaar uit en wees positief kritisch’, aldus de spreker.
‘De wereld heeft het nodig, klanten eisen het en de nieuwe generatie medewerkers wil voor een werkgever werken die duurzaam is, anders gaan ze naar een ander. Daar komt nog bij dat er onwijs veel regelgeving op ons afkomt; daar moet je gewoon aan voldoen.’
Hoe je dat aanpakt? Dat is best simpel, zegt Biekram
‘Je begint met een visie en dat is níet je huidige situatie. Je uitgangspunt is: Wat raakt jou als organisatie? In de schoonmaakbranche kan dat te maken hebben met het gebruik van water en machines. Ook werken schoonmaakbedrijven met mensen. Als je je droom weet, dan pas breng je je huidige situatie in kaart. Vervolgens stel je tussendoelen en meet je of je de goede kant op beweegt.’
Biekram geeft een paar voorbeelden van doelen die je jezelf zou kunnen stellen, die volgens haar ‘niet mega ambitieus’ zijn: 0 kg restafval, 100% van je medewerkers kunnen goed rondkomen, CO2-uitstoot verminderen met 60 procent, geen gebruik van primaire grondstoffen. ‘Het enthousiasme moeten we delen. Dat betekent dat elkaar moeten famen in plaats van shamen. Benadruk wat wel wordt gedaan, dan ontstaat verbinding en dan gebeurt het.’
Duurzaamheidscarrousel
De innovatiecarrousel tijdens het Zomerevent vorig jaar beviel zo goed, dat deze vandaag terugkeert in de vorm van een duurzaamheidscarrousel. BOMA, Product for Product, CSU/NHL Stenden, CleanLease en Elis presenteren op verschillende plekken in het gebouw hun initiatieven. De groepjes VSR-leden verplaatsen zich onder leiding van een timekeeper naar de ruimtes.
- Samen impact maken en duurzaam ondernemen integraal bekijken, heeft BOMA in ieder geval goed begrepen. Zij zetten tegelijkertijd in op digitalisatie, mechanisatie en rethink. Zo is door digitalisering minder vervoer nodig (bijvoorbeeld door technische ondersteuning op afstand) en neemt de Co-bot belastend en monotoon werk van schoonmaakmedewerkers over.
- Intermediair Product for Product haalt afval op, verwerkt het tot een nieuw product en levert dat nieuwe product weer bij dezelfde klant af. Dat begint met afval scheiden, en als dat goed gebeurt, krijgt de klant de eigen gebruikte papieren handdoekjes terug als toiletpapier.
- CSU en hogeschool NHL Stenden besloten de CO2-voetafdruk van de schoonmaak te gaan meten en daarop te gaan sturen. Zo worden medewerkers nu dichter bij locaties ingepland (minder kilometers).
- Textielverwerker CleanLease greep de pandemie aan om nieuwe producten te ontwikkelen. Papieren disposables maakten in ziekenhuizen daardoor bijvoorbeeld plaats voor wasbare jassen van polyester.
- Elis zet in op het aanbieden van diensten, in plaats van producten. Zij verzorgen de verhuur, reiniging, reparatie en levering van bedrijfskleding, vloer- en bedrijfshygiëne, cleanroomproducten, poetsdoeken en ongediertebestrijding. Het is daardoor in hun eigen belang om producten zo bestendig mogelijk te produceren.
Het was een geslaagd event met ruimte voor positief kritische feedback en met een carrousel om collega’s uit de schoonmaakbranche te famen.
Het volgende evenement is het Hygiëneforum op 17 mei 2023. Geef jezelf alvast op!
